طراحي لوگو يكي از مشكل‌ترين كارها در بحث گرافيك است. مشتري شما قرار است با نشاني كه برايش طراحي مي‌كنيد، سال‌هاي سال زندگي كند! حتي گاهي كسب درآمد او به آن لوگو بستگي دارد چون از قديم گفته‌اند «عقل مشتري به چشم اوست» يعني اگر شما براي شركت يا سازمان يا سايتي كه به شما سفارش طراحي آرم داده است، آرم مناسبي طراحي نكنيد، مشتريان او با ديدن آن آرم ممكن است نظرشان نسبت به حرفه‌اي بودن يا نبودن آن شركت تغيير كند!
خيلي از اوقات افراد از من مي‌پرسند:
چطور ايده يك لوگو در ذهنتان شكل مي‌گيرد؟
براي اينكه متوجه اين موضوع شويد، قصد دارم پشت صحنه ايجاد اين لوگو را نمايش دهم:
اين لوگو به سفارش مدير محترم وب‌سايت mostamar.ir طراحي شده است. اين وب‌سايت آزمون‌هاي آنلاين جهت آماده سازي كنكور و غيره برگزار مي‌كند.
گام اول: يافتن چند كلمه كليدي در مورد سوژه:
ابتدا بايد چند كلمه كليدي در مورد سوژه‌اي كه مي‌خواهيد برايش لوگو طراحي كنيد، پيدا كنيد. مثلاً در مورد سوژه‌ي من، كلمات كليدي اين بود:
آزمون چند گزينه‌اي، كنكور، زمان، مستمر، mostamr.ir
گام دوم: يافتن نمادهايي براي كلمات كليدي كه يافته‌ايد:
حالا ببينيد مي‌شود يك سري نماد براي كلمات كليدي يافت؟ مثلاً كسي شك ندارد كه نماد «آزمون چند گزينه‌اي» يا «كنكور»، علامت تيك (√) است. نماد زمان، «ساعت» است و من نماد «مستمر» را هم «م» كه دو بار در اين كلمه تكرار شده و با اين حرف نيز آغاز مي‌شود، گرفتم.
البته اعتراف مي‌كنم كه همان ابتدا، «زمان» و «ساعت» جزء كلمات كليدي من نبود. در ادامه خواهم گفت كه چه شد كه اين كلمه وارد كلمات كليدي من شد.
گام سوم: يك كاغذ باطله برداريد و هر طرحي كه به ذهنتان مي‌رسد روي آن ايجاد كنيد:
تأكيد مي‌كنم كه كاغذتان حتماً باطله باشد تا با خيال آسوده و بدون اضطراب از اينكه يك كاغذ را خراب كرديد و نتيجه نداد، بتوانيد هر چيزي كه در ذهن داريد را پياده كنيد.
مثلاً به Scartch يا چرك‌نويس من در مورد اين لوگو دقت كنيد:
همانطور كه مي‌بينيد من چندين نوع خط مختلف مثل نستعليق، شكسته نستعليق و ثلث يا نسخ را روي برگه تست كرده‌ام…
ممكن است هيچ طرح خاصي از اين جا در نيايد و يا بگوييد خط و نقاشي من خوب نيست، اصلاً اين چيزها مهم نيست. مهم اين است كه فعلاً به مرور يك شمايل كلي از طرح به دست بيايد. مثلاً در اين مرحله ممكن است تعيين شود كه آرم به صورت دايره‌اي باشد يا مربع و مستطيلي؟ تايپوگرافي آن چطور باشد؟ چه نمادهايي درگير باشند؟ ساده باشد يا پيچيده؟
گام چهارم: گشتي در سايت iconfinder.com بزنيد:
من عاشق اين سايت هستم! بسياري از ايده‌هايم از آيكون‌هاي اين سايت بيرون آمده است! وارد اين سايت شويد و كلمات كليدي خود را به انگليسي جستجو كنيد. مثلاً من كلمه tick را جستجو كردم اما چيز زيادي يافت نشد. اين بار كلمه كليدي OK را جستجو كردم چون مي‌دانستم خيلي‌ها براي نمايش OK از تيك استفاده مي‌كنند. نتايج را مرور كنيد:
همينطور كه آيكون‌ها را مي‌بينيد، ايده‌هاي جديد به ذهنتان خطور مي‌كند. دو آيكون چشم من را گرفت. وقتي آيكون دوم را ديدم، ياد «ساعت» افتادم و يك دفعه بشكني زدم و گفتم:همينه! و «ساعت» هم به كلمات كليدي‌ام اضافه شد.
گام پنجم: در فتوشاپ يا Word، با فونت‌هاي مختلف كه به موضوع سوژه بخورد، كلمه كليدي اصلي كه نام شركت يا مؤسسه يا سايت باشد را تايپ كنيد:
دقت كنيد:در مورد سوژه من، فونت‌هايي كه دست نويس باشند بهتر است چون نماد نوشتن روي تخته و دانش‌آموز هستند… البته نهايتاً از اين‌ها چيز خاصي در نيامد جز يك «ميم» گرد كه شايد از آخرين «مستمر» در عكس بالا الهام گرفتم.
گام ششم: كمي در مورد سليقه مشتري داده جمع كنيد:
من چيزهايي كه در مورد مشتري‌ام در طول طراحي لوگو در ذهنم بود را بنويسم:
– اولاً ايشان گفته بودند كه از لوگوي تستا خيلي خوششان مي‌آيد. من با توجه به همين جمله دنبال يك طرح دايره‌اي بودم. چون لوگوي تستا دايره‌اي است:
– ثانياً قالب اصلي سايتشان كه خودشان از بين چندين قالب مختلف انتخاب كرده‌اند را بررسي كردم:
از روي اين قالب فهميدم انگار به رنگ قرمز آلبالويي علاقه دارند يا حداقل مشكلي ندارند، پس رنگ طرح نهايي را قرمز انتخاب كردم.
گام هفتم: شروع به تركيب داشته‌ها يا انتخاب بهترين‌ها كنيد:
حالا بايد آستين‌ها را بالا بزنيد و با توجه به داشته‌هايتان يك طرح بزنيد. من نهايتاً اين طرح به ذهنم رسيد:
و در نهايت گوشه‌هاي عقربه‌ها را بريدم تا كمي به تيك نزديك‌تر بشود و كسي نگويد اين عقربه به اين ضخامت دقيقاً چه دقيقه‌اي را نشان مي‌دهد؟
قصد داشتم براي نشان دادن «تكرار» و «استمرار» (كه رمز موفقيت در كنكور و آزمون است) دو سه تا از نشانه‌هاي ساعت را سياه كنم. اينطوري هم رنگ سياه (كه در قالب سايت مشتري بود) وارد طرح مي‌شد و هم اينكه براي خيلي‌ها اين سؤال پيش مي‌آمد كه اين چند تا چرا سياه است؟
موضوع ديگر اينكه اگر اين طرح براي شركتي مثل اپل مي‌بود، بايد علامت تيك را طوري مي‌چرخاندم كه به ساعت ۹:۴۱ دقيقه اشاره كند. چون مي‌دانيد كه اپل در تمام ويدئوها و عكس‌هايي دستگاه‌هايش ساعت گوشي و لپ‌تاپ و آي.پد وغيره را روي ۹:۴۱ تنظيم مي‌كند. چرا؟ (اينجا را ببينيد: چرا روي همه محصولات اپل، ساعت ۹:۴۱ را مي‌بينيم؟)
مي‌خواهم بگويم در اين طرح، حتي چرخش علامت تيك مي‌توانست نماد يك مفهوم مهم باشد كه البته من هر چه فكر كردم، در مورد سوژه‌ام ساعت خاصي به ذهنم نرسيد، پس همان وسط و صاف گذاشتم كه نماد «تيك» بودن بيشتر جلوه كند.
طرح را در چه نرم افزار و با چه ابزاري ايجاد كرديد؟
طبيعتاً يك طراح حرفه‌اي، لوگو را با ابزارهاي Vector در فتوشاپ يا illustrator يا Corel Draw طراحي مي‌كند كه من با فتوشاپ راحت‌ترم.
منظور از ابزارهاي وكتور، ابزار Pen و Shape است كه ممكن است در مراحل مقدماتي كار با ابزاري مثل Pen سخت به نظر برسد اما در مراحل پيشرفته تازه با اين ابزار انس مي‌گيريد و متوجه مي‌شويد كه خيلي خوش‌دست و قدرتمند است.
شايد بپرسيد خط‌هاي مربوط به دقيقه‌هاي ساعت را چطور ايجاد كرديد؟ خوب، براي اينكه بتوانيد چنين طرحي با فتوشاپ به طور دقيق ايجاد كنيد، بايد دوره‌هاي پيشرفته و فوق پيشرفته فتوشاپ را بگذرانيد. شايد در يك آموزش در مورد اين بحث بسيار جالب و كاربردي صحبت كردم. خودم از مجموعه آموزشي Photoshop One on One ياد گرفتم.